Aşı Takvimi
Aşı, içeriğinde bulunan inaktif edilmiş mikroorganizmalar ile anne adaylarını ve bebekleri bulaşıcı hastalıklardan korumanın en etkili ve güvenli yoludur. Çeşitli hastalıklara karşı bağışıklık sağlamak amacıyla yapılan aşılar, hamilelik dönemi ile doğum sonrası periyot için farklılık gösterir.
Hamilelik döneminde, kişiden kişiye değişmek ile beraber, hekim tarafından yaygın olarak aşağıdaki aşıların yapılması önerilir:
Gebelik döneminde sıklıkla önerilir; hamileliğin 27 ila 36’ncı haftaları arasında yaptırılabilir. Bu türden aşı inaktif virüsler içerdiğinden anne adayları için oldukça güvenli kabul edilir, bununla beraber bebeği de doğum sonrası süreçte korur. Bilinenin aksine, grip gibi görece tedavisi kolay hastalıklar yenidoğanlar için oldukça tehlikelidir.
27 ila 36’ncı haftalar arasında, tüm anne adayları için önerilir; bebeği doğum sonrası dönemde boğmacaya karşı ciddi biçimde korur.
Taşıyıcı anne adaylarına, yalnızca ihtiyaç durumunda uygulanır.
*Hepatit A aşısı bazı durumlarda gebelikte riskli olarak kabul edilir.
Hekim anne adayını risk altında görüyor ise uygulanır.
Çeşitli sebepler nedeniyle ciddi enfeksiyon riski var ise hekim kontrolünde yaptırılır.
Yaygın olarak gebeliğin 18 ila 20’nci haftasında, 4 hafta ara ile 2 doz şeklinde yapılır.
Tetanos, bu dönemde, rutin olarak önerilen tek aşı olma özelliğini gösterir.
Bunların haricinde, “canlı aşı” olarak tabir edilen kızamık, kızamıkçık, kabakulak ve suçiçeği aşıları doğum sonrası dönemde yapılabilir. Ayrıca, yine aktif virüs içeren zona aşısından gebelik döneminde kaçınmak oldukça önemlidir.
Elbette ki, genel sağlığınızı çeşitli tıbbi testler ile değerlendirecek olan hekiminiz aşılar ile ilgili ayrıntılı bilgi verecektir.
Doğum Sonrası Aşılama | Bebek
Yenidoğanları, en savunmasız oldukları dönemde, hayati tehlike oluşturabilecek hastalıklara karşı korumak için doğum sonrası aşıların uygulanması oldukça önemlidir. Özellikle, çocuk felcinin önlenmesi, tetanosun ortadan kaldırılması ve kızamık hastalığına bağlı olarak gelişen ölümlerin azaltılması noktasında aşılama en etkili araç olarak kabul edilmektedir.
Yenidoğan için takvim doğumun ertesinde vurulan Hepatit B aşısı ile başlar ve aşağıdaki gibi devam eder:
| Hepatit B | 3 doz şeklinde uygulanır. İlk doz, bebek doğduğu gibi hastanede vurulurken, 2. doz bebek 1 aylık olduğunda uygulanır. Son doz ise 6. ayın sonunda vurulur. |
| Verem | Tek doz olarak 2. ayın sonunda uygulanır. |
| Çocuk Felci (Oral Palio Aşısı – OPA) | 2 doz şeklinde uygulanır. İlk doz 6. ayın sonunda, ikinci doz 18. ayın sonunda yapılır. |
| Su Çiceği | Tek doz olarak 12. ay sonunda uygulanır. |
| Hepatit A | 2 doz şeklinde uygulanır. Birinci 18. ayın sonunda, İkinci doz 24. ayın sonunda yapılır. |
| Konjuge Pnömokok Aşısı (KPA) | 2., 4. ve 6. Aylarda, toplamda 3 doz olarak uygulanır. 12. ayda pekiştirme amacı ile 1 doz daha vurulur. |
| Kızamık, Kızamıkçık ve Kabakulak (KKK) | 12. ay sonunda ve ilköğretim 1. Sınıfta ( 6 – 7 yaş) pekiştirme amacıyla vurulur. |
| 4lü Karma Aşı (Difteri, Tetanos, Asüler Boğmaca, İnaktif Palio Aşısı) | İlköğretim 1. Sınıfta ( 6 – 7 yaş) pekiştirme amaçlı tek doz vurulur. |
| DaBT-İPA-Hib Karma Aşı (Difteri, Boğmaca, Tetanos, Hib, Çocuk Felci) | 2., 4. ve 6. Aylarda, toplamda 3 doz olarak uygulanır. 18. ayda pekiştirme amacı ile 1 doz daha vurulur. |
Aşıları aylara şu şekilde tablolaştırabiliriz:
| Doğum | 1.Ay | 2.Ay | 4.Ay | 6.Ay | 12.Ay | 18.Ay |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Hepatit B | Hepatit B (II. Doz) | Verem | Konjuge Pnömokok Aşısı (KPA) (II. Doz) | Hepatit B (III. Doz) | Su Çiceği | Oral Palio Aşısı – OPA (II. Doz) |
| Konjuge Pnömokok Aşısı (KPA) | DaBT-İPA-Hib Karma Aşı (II. Doz) | Oral Palio Aşısı – OPA | Kızamık, Kızamıkçık ve Kabakulak (KKK) | DaBT-İPA-Hib Karma Aşı (Pekiştirme) | ||
| DaBT-İPA-Hib Karma Aşı | Konjuge Pnömokok Aşısı (KPA) (III. Doz) | Konjuge Pnömokok Aşısı (KPA) (Pekiştirme) | ||||
| DaBT-İPA-Hib Karma Aşı (III. Doz) |
Bunların haricinde, 6 aylıktan büyük bebekler için her yıl grip aşısı da önerilmektedir. İlk kez bu önleyici tedaviyi alan 9 yaşından küçük çocuklar için en az 1 ay ara ile 2 doz halinde uygulama yapılır; Daha önce herhangi bir zamanda en az 2 doz olmak koşulu ile grip aşısı olmuş 9 yaşından küçük çocuklar için ise 1 doz yeterlidir.
Bununla beraber, bebek ve çocuklarda şiddetli ishali engellemek adına Rota virüs aşısı da yapılabilir; üreticisine / markasına göre değişmekle beraber 2 ila 3 doz halinde uygulanır. Önerilen dönem 2. ve 3. ayda başlayıp, 6.ayda tamamlanması şeklindedir.
Bebeklik döneminde uygulanması önerilen bir diğeri ise, beyin zarı iltihaplanmasını engellemek için gerçekleştirilen meningokok aşısıdır. Meningokok, oldukça ciddi sonuçlara neden olan, daha çok 1 yaşın altındaki çocukları etkileyen bakteriyel bir hastalıktır. Meningokok aşısı, pek çok ülkede rutin olarak, doğumu takip eden 2. aydan itibaren uygulanmaktadır. Doz sayısı ise bebeğin hangi ayda olduğuyla ilişkili olarak değişiklik gösterir.
Yukarı bahsedilen ve ilk 18 ay boyunca yapılanların dışında, çocukluk döneminde de – özellikle ilkokulda – genel sağlık durumu göz önüne alınarak ek aşıların yapılması gerekebilir. Örneğin, ailede rahim ağzı kanseri öyküsü bulunuyor ise, 9 yaşından itibaren kız çocuklarına HPV aşısı uygulanabilir. Hekim bu konuda sizi yönlendirecektir.
