Emzirme dönemindeki annelerin en merak etikleri soruların başında “Ramazan döneminde ne yapılmalı?” gelmektedir. Bu dönemdeki anneler Ramazan ayında oruç tutma konusunda tereddütte kalmaktadır. Ramazan ayında tutulacak orucun anneye ve bebeğe etkisi merak edilmektedir. Anneler “Emzirmek orucu bozar mı?”, “Emziren anneler oruç tutabilir mi?” ve “Bebek “Emzirirken oruç tutarsam sütüm azalır mı?” sorularına cevap aramaktadır. Anneler bu sorularına cevap aramak için Diyanet İşleri Başkanlığı’na sorularını sormaktadır.
Bu dönemdeki soruların cevaplarını hamilelik ve oruç, emziren anne ve oruç ve orucun süte etkisi başlıkları altında sık sorulan sorulara cevap bulmaya çalışacağız.
Hamilelik ve Oruç
Hamile dönemindeki kadınlar Ramazan döneminde oruç tutup tutamayacaklarını merak etmektedirler. Bu dönemdeki anneler Diyanet İşleri Başkanlığı’na sorularını sormaktadır. Diyanet, hamilelikte oruç tutmayı annenin kişisel tercihine bırakmıştır. Diyanet İşleri Başkanlığı sıkça sorulan bu soruya: “Ramazan orucunu tutmamak için geçerli mazeretlerden biri de gebelik veya çocuk emzirmektir. Gebe veya emzikli olan kadınlar, kendilerine yahut çocuklarına bir zarar gelmesinden korkmaları hâlinde oruç tutmayabilirler. Bunlar bir yönüyle hasta hükmünde oldukları gibi, onlara bu ruhsatı tanıyan hadisler de bulunmaktadır. Kendisi dayanabilecek ve çocuk da etkilenmeyecek ise gebe ve çocuk emziren kadın oruç tutabilir. Bu konuda alanında uzman bir hekime danışılması uygun olur. Hamilelik ve çocuk emzirme gibi meşru sebeplerle oruç tutamayan kadınlar, tutamadıkları bu oruçlarını şartların elverişli olduğu başka zamanlarda kaza ederler.” ( https://kurul.diyanet.gov.tr/Cevap-Ara/548/kadinlar-gebelik-donemlerinde-oruc-tutabilirler-mi- ) diyerek cevap vermektedir.
Kişisel tercihi yapacak kadınlar hamileliğin hangi evrelerinde oldukları, hamilelik döneminde kendi durumlarını ve Ramazan ayının hamileliğin hangi dönemine denk geldiğini değerlendirmelidirler. Hamile kadınlar oruç tutma tercihini yaparken kesinlikle kadın hastalıkları ve doğum uzmanına danışmakladırlar. Kadın hastalıkları ve doğum uzmanıyla oluşabilecek komplikasyonlar hakkında bilgi almalıdır. Oruç tutmasında engel olmayan anneler hekimlerin önerileri doğrultusunda kendi ve bebek sağlığına faydalı ve enerji değeri yüksek besinleri tercih etmelidirler.
Hamilelik döneminde,
- Hamilelik öncesi kilosu normalin altında olan
- Riskli hamileler
- Prematüre veya düşük doğum ihtimali
Sahip kadınların oruç tutmaması tavsiye edilmektedir.
Emziren Anne ve Oruç
Emziren anneler Ramazan’da oruç tutma konusunda kafalarında birçok soru işaretleri bulunmaktadır. Bu sorulardan ilki emzirmenin orucu bozup bozmadığıdır. Bebek emzirmek orucu bozmamaktadır. Bebek kaç aylık olursa olsun bu durum değişmemektedir. Orucu bozan vücudu giren şeylerdir. Bebek emzirirken vücuttan süt çıkar bu nedenle oruç bozulmaktadır. Emziren anneler için oruç tutmamak için geçerli sebeplerden birinin çocuk emzirmek olduğunu belirten Diyanet İşleri Başkanlığı’nın açıklamasına göre: “Ramazan orucunu tutmamak için geçerli mazeretlerden biri de gebelik veya çocuk emzirmektir. Gebe veya emzikli olan kadınlar, kendilerine yahut çocuklarına bir zarar gelmesinden korkmaları hâlinde oruç tutmayabilirler. Bunlar bir yönüyle hasta hükmünde oldukları gibi, onlara bu ruhsatı tanıyan hadisler de bulunmaktadır Kendisi dayanabilecek ve çocuk da etkilenmeyecek ise gebe ve çocuk emziren kadın oruç tutabilir. Bu konuda alanında uzman bir hekime danışılması uygun olur. Hamilelik ve çocuk emzirme gibi meşru sebeplerle oruç tutamayan kadınlar, tutamadıkları bu oruçlarını şartların elverişli olduğu başka zamanlarda kaza ederler.”( https://kurul.diyanet.gov.tr/Cevap-Ara/548/kadinlar-gebelik-donemlerinde-oruc-tutabilirler-mi- )
Oruç tutan emziren anne, kendisi dayanabilecek ve çocuk da etkilenmeyecekse oruç tutmalıdır. İlk altı ay boyunca sadece anne sütüyle bebekler beslendiği için bebekler altı ayını geçmeden annenin oruç tutması tavsiye edilmez.
Oruç tutan annelerin yapması gerekenler:
- Sahura mutlaka kalkmalı
- Bol su tüketmeli
- Besin değeri yüksek ve tok tutacak gıdalar tüketmeli
- Aşırı şeker ve yağdan kaçınmalı
- Gün içerisinde fazla yorulmamalı
- Bebeğimize sıvı ve su takviyesi yapabilir
- Bebeği aynı aralıklarla emzirmeye ve ek gıdaları vermeye devam edin
Emziren annede ciddi baş ağrısı, halsizlik, göz kararması, tansiyon problemi yaşaması ve kronik rahatsızlığının belirtileri var ise orucunu sonlandırmalı ve yeterli sıvı alınımı yapmalıdır. Bu durumlar uzun sürer ise hekime başvurulmalıdır.
Orucun Süte Etkisi
Emziren annelerin oruçluyken bir diğer endişesi orucun süte etkisidir. Anne oruç tutarken kendi besin almadığından sütünün besin değerinin düştüğünü düşünmektedir. Bunun bilimsel doğruluğu da bulunmaktadır. Oruçlu annelerin sıvı alımı azaldığı için vücut fonksiyonları olumsuz etkilendiği iç süt miktarı düşmektedir. Bundan dolayı annelerin iftar ve sahur arasında bol sıvı tüketmeleri çok önemlidir.
Ayrıca önemli olan sadece sütün miktarı değil, içerik yapısı da önem taşımaktadır. Anne sütünün içeriğinde bulunan A, C ve E vitaminleriyle ve magnezyum, çinko ve potasyum gibi minerallerin oruç durumundan etkilendiğini göstermektedir. Annenin bu durumda yapması gerekenler dengeli bir beslenme ve doktor ile oluşturulacak beslenme programı yapılması ve buna sıkıca uyulmalıdır.
Özetlersek emziren anneler oruçluyken kendisi ve bebeğinin sağlığını göz önüne alarak beslenmesine daha çok dikkat etmeli ve bebeğinin beslenme rutinini aynı tutacak şekilde devam etmelidir.
