Kasık Fıtığı Nedir?
Fıtık, temelde, bir organın anormal bir biçimde çıkıntı yapması olarak tanımlanır. Tıp dilinde “inguinal herni” olarak tabir edilen kasık fıtığı da, bağırsağın bir kısmının karın duvarındaki bir açıklıktan çıkması ile, kasık bölgesinde oluşan fıtıktır. Kadınlara oranla erkeklerde yaklaşık olarak 10 kat daha fazla görülen bu sorunun kendi kendine iyileşmesi mümkün değildir. Öyle ki, tıbbi olarak onarılıncaya kadar ilerlemesi (büyümesi) ve daha şiddetli bir biçimde hastaya rahatsız vermesi muhtemeldir. Tedavi edilmeyen fıtıklar bağırsak tıkanmasına neden olabilir; bu da bağırsakların bir kısmının kan akışının kesilmesi sebebi ile işlevsiz hale gelmesi anlamı taşır.
Kasık Fıtığı Belirtileri Nelerdir?
Her dört erkekten birinin hayatının bir noktasında muzdarip olduğu kasık fıtığı, ilk aşamada herhangi bir semptoma neden olmayabilir. Bununla beraber, hastaların hekime bildirdikleri ilk şikâyet “kasıkta bir ağırlık ya da baskı” hissidir. Bu his yaygın olarak, uzun süre ayakta durduktan, öksürdükten veya bağırsakların harekete geçmesini sağlayan herhangi bir hareket yaptıktan hemen sonra ortaya çıkar. Fıtık büyüdükçe, etkilenen bölgenin deri altında anormal bir çıkıntıya neden olur. Bu şişkinlik giderek daha rahatsız edici bir hale gelebilir.
Hastaların yaygın olarak bildirdiği bir diğer şikâyet ise kasık bölgesine dokunulduğunda oluşan şiddetli ağrıdır. Tedavi edilmedikçe çok daha ciddi bir hal alan sorun, hassasiyete neden olur.
Bilinen diğer kasık fıtığı belirtileri ise şöyledir:
- Kasıkların birinde veya her iki tarafında oluşan, yatar pozisyonda kaybolabilen küçük bir çıkıntı,
- Çıkıntı çevresinde oluşan baskı hissi; yanma ve ağrı.
- Erkeklerde şişmiş veya genişlemiş skrotum (spermin sıcaklığını belirlemekle görevli, testis içindeki torba),
- Hareket halinde artan keskin ağrı.
Kasık Fıtığı Teşhisi
Yukarıda da belirtmiş olduğumuz gibi, kasık bölgesinde yumru, hassasiyet veya sürekli bir ağırlık hissi oluşur ise, zaman kaybetmeden bir sağlık merkezine başvurulması önerilir. Aynı şekilde, bebekler ve çocuklarda da kasıklarda ve testis torbasında bir çıkıntı fark edildiği durumda tıbbi destek talep etmek sorunun ciddiyet kazanmaması noktasında önemlidir.
Soruna ilişkin bir veya birden fazla şikâyet ile bir sağlık merkezine başvurulduğu durumda hekim, belirtileri ve hastanın tıbbi geçmişini gözden geçirir. Bu noktada yumrunun ne zaman fark edildiği & ortaya çıktığı belirleyici olmaktadır. Bununla beraber, kasık fıtığının teşhisi, pek çok hastalığa oranla çok daha kolaydır. Öyle ki, hekimin bölgeyi inceleyerek fıtığı teşhis etmesi mümkündür. Bazı durumlarda ise, teşhis için ultrason veya bilgisayarlı tomografi (BT) taramasıyla doğrulama talep edilebilir. Bu görüntüleme yöntemleri ile sorunun bir fıtık, genişlemiş bir lenf nodu veya kitle olup olmadığına karar verilebilir.
Bonus Bilgi: Yayın çocukluk çağı hastalıkları yazımızı okumayı unutmayın.
Kasık Fıtığı Tedavisi
Kasık fıtığının tedavisi ilaç ile yapılamamakta, yalnızca cerrahi yöntemle sorun ortadan kaldırılabilmektedir. Bununla beraber, tıp dilinde “hernioplasti” adı verilen kasık fıtığı ameliyatı öncesinde, başta ağrı olmak üzere günlük hayatı ciddi oranda zora sokan semptomların ortadan kaldırılması adına “truss” adı verilen bir cihaz kullanılabilir.
Kasık fıtığını ortadan kaldırmak için temelde, literatürde iki ana cerrahi yöntem bulunmaktadır; açık cerrahi ve laparoskopik cerrahi. Her iki türden işlem de yaygın olarak ayakta tedavi bazında yapılır ve tamamlanması yaklaşık olarak 1 ila 2 saat sürer. Bununla beraber, iyileşme süresi fıtığın büyüklüğüne, kullanılan tekniğe, hastanın yaşı ve genel sağlık koşullarına göre değişiklik gösterir.
Açık cerrahide, hastanın ihtiyacına göre genel, lokal anestezi veya her ikisinin bir kombinasyonu uygulanır ve fıtıklaşmış dokuyu ilk konumuna yerleştirmek adına kesi açılır. Bu noktada oluşabilecek yeni bir fıtığı önlemek ve bu bölgeyi güçlendirmek için tıbbi estetik maddeler kullanılabilir. İşlemin ardından fıtık açıklığı dikişlerle kapatılır. Açık cerrahi ile gerçekleştirilen kasık fıtığı ameliyatının ertesinde hasta, genellikle 1 ila 2 hafta içinde günlük hayatına dönüş yapabilir.
Genel anestezi altında gerçekleştirilen laparoskopik cerrahi ise karın duvarında (alt karın bölgesinde) açılan üç minimal kesi ile gerçekleştirilir. Kesilerden bir laparoskop (ucunda küçük bir kamera bulunan tüp benzeri bir tıbbı alet) yerleştirerek hekim, fıtıklaşmış bağırsağı yerine iter ve açıklığı zımba veya dikiş ile kapatır. Açık cerrahi yöntem ile karşılaştırıldığında, laparoskopik teknik ile gerçekleştirilen kasık fıtığı ameliyatı hasta açısından özellikle iyileşme sürecinde daha az rahatsızlığa neden olur ve kişinin aktivitelerine oldukça kısa süre içinde dönmesini sağlar. Öyle ki, tam iyileşme 1 haftadan daha kısa sürede gerçekleşir. Bununla beraber, başarı oranı hayli yüksek olarak kabul edilen açık cerrahi, fıtığın boyutunun büyük olması veya hastanın daha önce pelvik cerrahi işlem geçirmiş olması durumunda çok daha avantajlıdır.
Hangi yöntem kullanılmış olursa olsun, kas ve dokuların tamamen iyileşmesine izin vermek için 6 ila 8 haftalık bir sürede (kesin süre hekim tarafından verilir) ağır kaldırmaktan kaçınmak oldukça önemlidir.
Kasık Fıtığını Önlemek İçin Öneriler
Bebek ve çocuklar için kasık fıtığı önlenemez ise de, yetişkinler sorunu tetikleyen birtakım risk faktörlerini ortadan kaldırabilir. İşte öneriler:
- Dengeli bir beslenme düzeni benimsemek,
- Sağlıklı kiloyu korumak (obezite oldukça güçlü bir tetikleyicidir),
- Karın kaslarını güçlendirmek için düzenli egzersiz yapmak (aşırı egzersiz aksine zararlıdır),
- Ağır nesneleri kaldırmaktan kaçınmak,
- Tuvalete çıkıldığında ıkınmamaya özen göstermek,
- Tütün ürünlerinin kullanımından kaçınmak,
- Kronik kabızlık problemi var ise zaman kaybetmeden tedavi olmak.
